ห้องจัดแสดงศิลปะอยุธยา ช่องแสดงที่ 05

ห้องแสดงพระพุทธรูปศิลปะอยุธยานี้ถือว่าเป็นห้องแสดงพระพุทธรูปสมัยอยุธยาของไทยที่สมบูรณ์ที่สุดในโลก  มีพระพุทธรูปสมัยอยุธยาครบทุกยุคทุกสมัยตั้งแต่สมัยอู่ทอง (อายุกว่า 700 ปี) ไปจนถึงสมัยบ้านพลูหลวง (อายุประมาณ 250 ปี) เคยมีผู้ชมบางท่านที่สนใจศิลปะอยุธยาบินมาดูห้องนี้ห้องเดียว 3 วันเต็มๆ   

กรุงศรีอยุธยามีราชวงศ์ 5 ราชวงศ์ปกครอง ช่องแสดงที่ 5 นี้แสดงการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของพุทธศิลปะในพระพุทธรูป ซึ่งได้รับการสืบทอดต่อมาจนถึงปัจจุบัน

เริ่มจากองค์บนขวา พระพุทธรูปสมัยอู่ทอง สกุลช่างทวาราวดี (อายุประมาณ 700 ปี)

องค์ล่างด้านซ้าย พระพุทธรูปสมัยอยุธยา-อู่ทอง 1 (อายุประมาณ 650 ปี) จะสังเกตได้ว่าพระพักตร์นั้นไม่เป็นสี่เหลี่ยมเหมือนสมัยอู่ทอง และพระเกตุมาลาเป็นกรวยยื่นสูงมากขึ้น

ส่วนองค์ล่างด้านขวา พระพุทธรูปสมัยอยุธยา-อู่ทอง 2 ที่เป็นพระพุทธรูปที่ได้รับอิทธพลด้านงานศิลปะจากสุโขทัยหลังจากอรษราจักรอยุธยาผนวกกรุงสุโขทัย (อายุประมาณ 520 ปี) จะสังเกตได้ว่าพระพักตร์นั้นเปลี่ยนเป็นรูปวงรีและพระเกตุมาลาเปลี่ยนจากกรวยธรรมดาเป็นรูปเปลวเพลิง (แต่จะมีเพียงครึ่งซีก) ซึ่งพระรัศมีแบบเปลวเพลิงนี้ต่อมาเป็นที่นิยมและมีการใช้จนถึงปัจจุบัน

และองค์สุดท้าย องค์ด้านบนซ้ายมือ เป็นพระพุทธรูปสมัยอยุธยา-สุพรรณภูมิ (อายุประมาณ 450 ปี) ซึ่งพระพักตร์ของพระพุทธรูปสมัยนี้เปลี่ยนจากที่เป็นวงรีมาเป็นทรงกลมมากขึ้นซึ่งเป็นรูปแบบพระพักตร์แบบอยุธยาบริสุทธิ์ระยะที่ 1